Macquarie Universitetinin alimləri tərəfindən aparılan araşdırmalar nəticəsində weaver (toxucu) antlərinin komandalar şəklində işləməkdəki effektivliyinin sirrləri ortaya çıxıb. Araşdırma nəticələri "Current Biology" jurnalında 12 Avqust 2025 tarixində dərc edilib və göstərir ki, bu kiçik həşəratlar komandalar böyüdükcə fərdi töhfələrini artırırlar. Macquarie Universitetindən Madelyne Stewardson, "Hər bir ant komanda ölçüsü artdıqca demək olar ki, çəkici qüvvələrini ikiqat artırır – komanda böyüdükcə daha yaxşı işləyirlər," deyə izah edir. Bu fenomen insan komandalarında müşahidə edilən "Ringelmann effekti"ni tamamilə təkzib edir. Bu effekt ilk dəfə 1913-cü ildə fransız mühəndis Max Ringelmann tərəfindən ortaya qoyulmuşdu. O, tələbələrin ip çəkmə gücünü ölçərək müəyyən etmişdi ki, daha çox insan iştirak etdikcə ümumi güc artsa da, hər bir fərdin töhfəsi azalır. Weaver antlər isə bu tendensiyaya qarşı çıxaraq komandanın böyüməsi ilə fərdi töhfələrini artırırlar. Weaver antlər (Oecophylla smaragdina) tropik Afrika, Asiya və Avstraliyada yaşayır və öz yuvalarını qurmaq üçün yarpaqları birləşdirərək, ipək ilə yapışdırma bacarıqları ilə tanınırlar. Macquarie Universitetindən davranış ekoloqu Dr. Chris Reid və beynəlxalq tədqiqat qrupu müxtəlif ölçülü ant komandalarının yuva qurarkən tətbiq edə biləcəyi qüvvəni ölçmək üçün təcrübələr aparıb. Təcrübələrdə ant koloniyalarını süni yarpağı qüvvə ölçən bir cihazla çəkməyə təşviq ediblər. Stewardson bu işin iki əsas rola bölündüyünü bildirir: "Bəzi antlər aktiv şəkildə yarpağı çəkməklə məşğul olur, digərləri isə sabit nöqtə kimi duraraq çəkici qüvvəni saxlayır." Tədqiqatın həmmüəllifi, Konstanz Universitetindən Dr. Daniele Carlesso, bu mexanizmi "qüvvə ratçeti" adlanan nəzəriyyə ilə izah edir. "Zəncirdəki arxa antlər öz bədənlərini uzadaraq çəkici qüvvəni saxlamaqla məşğul olur, ön antlər isə aktiv şəkildə çəkməyə davam edir," deyə Dr. Carlesso qeyd edir. Imperial Kollec Londonun Dr. David Labonte, bu metodun komanda böyüdükcə fərdi töhfələrin artmasının əsas açarı olduğunu bildirir. "Uzun ant zəncirləri torpağa daha yaxşı yapışır, bu da yarpağın geri çəkici qüvvəsinə qarşı daha güclü müqavimət göstərməyə imkan verir," deyə Dr. Labonte əlavə edir. Dr. Reid bu kəşfin robot dizaynında inqilabi dəyişikliklərə səbəb ola biləcəyini bildirir. Hal-hazırda robotlar komandalar şəklində işləsələr də, fərdi işlədikləri zamanla eyni qüvvəni tətbiq edirlər. "Robotları antlərdən ilhamlanaraq kooperativ strategiyalarla proqramlaşdırmaq, avtonom robot komandalarının daha effektiv işləməsinə imkan verə bilər," deyə Dr. Reid vurğulayır. Bu araşdırma robot texnologiyasında yeni yanaşmaların inkişaf etdirilməsi üçün mühüm addım hesab olunur. Weaver antlərin komandalar şəklindəki iş prinsipi gələcəkdə süni intellekt və robot dizaynında daha yüksək effektivlik üçün əsas ola bilər.